De Waarheidscommissie Nederland
Action Zoo Humain
Een voorstelling in het Huis der Provincie over de impact van human zoos in Nederland.
In De Waarheidscommissie stelt Action Zoo Humain zich luidop de vraag of vele maatschappelijke discussies vandaag hun oorsprong niet kennen in een specifiek hoofdstuk van de Nederlandse koloniale geschiedenis: human zoos.
Nederland stelde tot diep in de 20ste eeuw duizenden mannen, vrouwen en kinderen tentoon in zogenaamde 'mensentuinen' of human zoos. Zo kon men in de zomer 1928 op de Indische Tentoonstelling Arnhem inheemse mensen uit Suriname en Indonesië gaan bekijken die daar ‘authentieke’ ambachten demonstreerden. Dit soort tentoonstellingen waren, net als freak shows op kermissen, ingericht vanuit de angsten en verlangens van de Nederlanders zelf. De problematische nieuwsgierigheid naar het ‘exotische’ en het ‘onbekende’ bepaalde de manier waarop de mensen tentoongesteld werden als ‘primitief’ en ‘achterlijk’.
In De Waarheidscommissie worden in woord, muziek en beweging de effecten van deze human zoos op de huidige samenleving uitgezocht. Kun je stellen dat de geschiedenis van ‘mensentuinen’ vandaag de dag nog doorwerkt? Denk bijvoorbeeld aan het etnisch profileren door politie, het toeslagen schandaal bij de belastingdienst, maar ook het ‘onschuldig’ delen van beeldmateriaal op social media van die ‘exotische’ reis. Liggen deze voorbeelden niet simpelweg in het verlengde van de denkpatronen die achter de human zoos schuil gaan?
Naar voorbeeld van de ‘Waarheids- en Verzoeningscommissie’ uit Zuid-Afrika, wordt tijdens deze Waarheidscommissie een podium geboden aan verschillende stemmen en perspectieven uit linkse en rechtse hoek. Zij buigen zich over de (koloniale) erfenis van de human zoo in Nederland.
“Geen punt, maar een komma” zei Minister-president Mark Rutte in zijn excuses voor het slavernijverleden. De Waarheidscommissie pakt daarop door en gaat aan de slag met hetgeen er na die fameuze komma zou kunnen volgen. Woon deze unieke, eenmalige Waarheidscommissies bij op historische locaties in Arnhem, Rotterdam en Amsterdam.
De Waarheidscommissie combineert dans, theater en getuigenissen tot een bijzondere belevenis en gaat na in hoeverre de human zoos vandaag nog steeds het maatschappelijk denken beïnvloedt.
► In aanloop naar de Waarheidscommissie werd er onderzoek gedaan naar de human zoo om het onderwerp vanuit alle mogelijke invalshoeken te kunnen vatten. Voor achtergrondinfo en het onderzoek naar mensentuinen in Nederland kijk op: www.dewaarheidscommissie.nl
► Deze voorstelling wordt gespeeld in de Statenzaal van het Huis der Provincie.
CREDITS
Regie: Chokri Ben Chikha
Van en met: Kathleen Ferrier, Mpho Tutu, Bert Sliggers, Chantal Loïal, Iris Tjoa, Mareille Labohm, Fouad Mourigh, Moussa Ndiaye, Izah Hankammer, Arturo den Hartog, Sruti Bala, Sharona Maguette Diop, Erik-Ward Geerlings e.a.
Coproducenten: Theater DEGASTEN, Theater Rotterdam, deBuren, Internationaal Theater Amsterdam, Musis & Stadstheater Arnhem, de Brakke Grond, Action Zoo Humain
Met de steun van Bijlmer Parktheater, IMPACT, Theater Zuidplein, NTGent, Provinciehuis Arnhem, Waalse Kerk, Debatcentrum Arminius, Fonds 21, Fonds voor Cultuurparticipatie, Fonds Podiumkunsten, Vriendenloterijfonds, Fonds ZOZ.
Deze voorstelling komt tot stand met de steun van de Taxshelter van de Belgische Federale Overheid via Cronos Invest.
